Ψωμί, Παιδεία, για ποια Ελευθερία;

Ψωμί

Ελλάδα, τέλη 2013. Αυξάνονται δραματικά οι άνθρωποι που συναθροίζονται στα συσσίτια των Δήμων, που μαζεύουν τρόφιμα από τα σκουπίδια, που περιμένουν να σχολάσουν οι λαϊκές αγορές για να μαζέψουν όσα λαχανικά και φρούτα μείνουν στο δρόμο. Αν δεν έχετε συναντήσει τέτοιους ανθρώπους στο δρόμο-πράγμα αμφίβολο-σίγουρα, έχετε ακούσει από το φιλικό σας περιβάλλον για περικοπές στο φαγητό. Πείσαμε τους εαυτούς μας για τα καλά της μεσογειακής διατροφής και το έχουμε ρίξει στα όσπρια. Δεν είναι απαραίτητα κακό, αλλά όταν γίνεται κατ'ανάγκη, και το κρέας γίνεται είδος πολυτελείας, τότε το συναίσθημα που βγαίνει είναι θλίψη.

Γιατί, με την κρίση, μας κόπηκε η επιλογή. Όχι σε όλους, αλλά σίγουρα στην μάζα. Και οι μάζες ορίζουν κάθε εποχή. Και αυτή η εποχή είναι η αυγή της εξαθλίωσης.  Εκτός και αν αλλάξει κάτι δραματικά, πράγμα που δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα, αλλά ας παραμείνουμε αισιόδοξοι. Μέχρι τότε, αλλάζουμε διατροφικές συνήθειες, μαθαίνουμε στα λίγα και εύκολα, στα όχι "μπελαλίδικα" φαγητά και λέμε "Δόξα τω Θεώ που έχω ένα πιάτο φαΐ και σήμερα".  Όσοι μπορούμε να το λέμε ακόμη.

Παιδεία

Η απαξίωση της Παιδείας σε αυτή τη χώρα δεν είναι απόρροια της οικονομικής κρίσης. Εδώ και χρόνια έχω παρατηρήσει μία αέναη προσπάθεια  να υπάρχουν χαζοί, μη σκεπτόμενοι πολίτες. Και όταν λέω "παιδεία" δεν εννοώ μόνο το σχολείο. Συμπεριλαμβάνω τις αξίες, τις παραδόσεις, τα ήθη, τον πολιτισμό. Αφαιρούμε σιγά-σιγά αυτά που μας ξεχωρίζουν από τους υπόλοιπους λαούς: την γλώσσα, την μουσική, το πνεύμα, το φιλότιμο (λέξη μοναδική), το σεβασμό κ.ο.κ. Βλέπουμε δίπλα μας συνανθρώπους-ρομπότ, με μία αδιαφορία και καμία διάθεση για κρίση, ερωτηματικό, απορία, όρεξη για το κάτι παραπάνω. Βαδίζουμε με παρωπίδες και δεχόμαστε ό,τι μας σερβίρουν χωρίς να το εξετάζουμε. Γιατί δεν ξέρουμε πώς να το κάνουμε. 

Ακόμη και αν κάποιος δεν μπορεί να το παρατηρήσει αυτό στην καθημερινότητά του, θα το διαπιστώσει από απλά πράγματα όπως οι μεταρρυθμίσεις  των τελευταίων ετών σε ό,τι αφορά την Παιδεία: ελάχιστες προς την σωστή κατεύθυνση. Τι κρίμα να υπάρχουν μικρές εξαιρέσεις σε αυτό τον κανόνα που παλεύουν μόνες τους για να δείξουν το αυτονόητο: την διάθεση του ανθρώπου για γνώση, εμπειρία, ζωή. 

Από τη στιγμή που δεν έχουμε Ψωμί, δεν έχουμε Παιδεία, για ποια Ελευθερία συζητάμε;