Τετάρτη 11 Φεβρουαρίου 2015

Το σύνδρομο της Στοκχόλμης

Ονομάστηκε έτσι μετά την ομηρία τεσσάρων Σουηδών σε τράπεζα της Στοκχόλμης για έξι ημέρες, οι οποίοι, μετά την απελευθέρωση τους, έδειξαν ανεξήγητη συμπάθεια προς τους κακοποιούς. Στην ψυχολογία, αυτός ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει μία μακροχρόνια αιχμαλωσία όπου "ο αιχμάλωτος επιδιώκει να απομακρυνθεί συναισθηματικά από την κατάσταση με το να αρνείται ότι όντως αυτή συμβαίνει και έχει την εντύπωση πως όλα είναι ένα όνειρο".

Αν το φέρουμε στην καθημερινότητα, θα βρούμε πολλές περιπτώσεις στις οποίες είμαστε όμηροι, αλλά το αρνούμαστε και έχουμε αρχίσει να νιώθουμε συμπάθεια προς αυτό που μας αιχμαλωτίζει. Για παράδειγμα, στον τομέα της εργασίας. Μπορεί να είμαστε σε μία δουλειά, η οποία δεν μας ικανοποιεί, είτε γιατί δεν έχει ενδιαφέρον ως δουλειά, είτε γιατί δεν πληρωνόμαστε, είτε γιατί δεν έχει προοπτικές ανέλιξης, είτε γιατί το εργασιακό περιβάλλον δεν είναι ελκυστικό, παρ'ολ'αυτά μένουμε γιατί έχουμε αρχίσει να νιώθουμε συμπάθεια προς τους προϊσταμένους, πιστεύουμε τις όποιες δικαιολογίες τους, σχεδόν μπαίνουμε στην θέση τους και τους δικαιολογούμε.

Ένα ακόμη παράδειγμα είναι στις φιλικές-κοινωνικές σχέσεις. Πόσες φορές έχουμε παραμείνει σε μία παρέα ανθρώπων η οποία δεν μας προσφέρει τίποτα, πέρα από την διαπίστωση ότι μας χρειάζονται, μας έχουν ανάγκη, ότι φτιάχνουμε το κλίμα, και εμείς γινόμαστε αιχμάλωτοι μιας κακής διάθεσης που περνάει επάνω μας; αλλά δεν φεύγουμε γιατί το να νιώθεις κάπου χρήσιμος σε ανεβάζει, αλλά σε βάθος χρόνου αυτή η κατάσταση σε καταστρέφει. Όχι το να νιώθεις απαραίτητος, αλλά το να εισπράττεις όλη την αρνητική διάθεση των υπολοίπων και να την κάνεις κτήμα σου.

Τελευταίο παράδειγμα, από το οποίο εμπνεύστηκα την παρούσα δημοσίευση, είναι στις ερωτικές σχέσεις. Μένουμε μαζί με κάποιον/α είτε από συνήθεια, είτε από ανασφάλεια, είτε...είτε...ενώ κατά βάθος ξέρουμε πως δεν περνάμε καλά. Γινόμαστε ολοένα και πιο ολιγαρκείς και "βολευόμαστε". Και αυτό είναι αιχμαλωσία. Και δεν βρίσκουμε την δύναμη να φύγουμε, να τα παρατήσουμε όλα πίσω και να ξεκινήσουμε από την αρχή, γιατί μετά από καιρό νομίζουμε πως "έτσι πρέπει να είναι". Ζητιανεύουμε αγάπη, ενδιαφέρον, κατανόηση, επικοινωνία -πόσο θλιβερό- και παίρνουμε παγιωμένες καταστάσεις που δεν αλλάζουν, αν δεν τις αλλάξουμε εμείς.

Τελικά, πόσοι από εμάς πάσχουμε από το σύνδρομο της Στοκχόλμης;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου